کانی کار بزرگترین سایت مهندسی معدنی
محاسبه ی ذخیره در مراحل اکتشافی
هدف نهایی از عملیات اکتشاف منطقه ای ، محاسبه ی ذخیره کانسار است و فقط پس از این مرحله است که می توان در مورد کانسار قضاوت کرد و امکان اقتصادی بودن استخراج آن را بررسی کرد. نکته ی مهمی که در مورد محاسبه ی ذخیره باید در نظر داشت این است که چون محاسبه ی میزان ذخیره ی ماده ی معدنی براساس اطلاعات محدود انجام گرفته است به هرحال همراه با خطا خواهد بود. البته بسته به میزان و دقت اطلاعات موجود به دست آمده و جمع آوری شده ارزش ذخایر مختلف متفاوت است .
محاسبه ی ذخیره در مراحل اکتشافی
به همین خاطر است که ذخایر معدنی را به گروه های مختلف تقسیم می کنند . در واقع می توان گفت که ذخیره قطعی و حقیقی ماده معدنی زمانی به دست می آید که آخرین ذرات ماده ی معدنی استخراج شده باشد .نکته دیگری که در این امر اهمیت دارد این است که در مراحل مختلف اکتشاف یک کانسار ،ذخیره آن محاسبه می شود و بدیهی است که همزمان با تکمیل اکتشافات ،ذخایر محاسبه شده نیز تغییر می کند و دقیق تر می شود .محاسبه یذخیره به روش های مختلف صورت می گیرد و تابع وضعیت ماده ی معدنی و مشخصات کارهای اکتشافی است .در صورت امکان بهتر است ذخیره ماده ی معدنی به چند روش مختلف محاسبه و میانگین آن ها به عنوان ذخیره در نظر گرفته شود .
مراحل محاسبه ی ذخیره برای محاسبه ی ذخیره کانسار بایستی وزن کلی سنگ معدن را محاسبه کرد و از ضریب آن در عیار وزن ماده ی معدنی را به دست آورد.
P = W C
که در آن p ورن ماده ی معدنی w وزن سنگ معدن c عیار ماده ی معدنی است (و در مورد مواد معدنی مثل زغال که عیار در مورد آن به کار نمی رود ذخیره کانسار از رابطه ی زیر حاصل می شود ) .
W = V y که در ان V حجم و y وزن مخصوص ماده ی معدنی است .حجم ماده ی معدنی از رابطه ی زیر به دست می آید .
V = S t
که در آن S سطح مقطع ماده معدنی و t ضخامت واقعی آن است. بدین ترتیب برای محاسبه ی ذخیره بایستی عناصر اصلی کانسار را که عبارت است از ضخامت ،سطح ، وزن مخصوص و عیار در دست داشت و از حاصل ضرب آنها ذخیره را به دست آورد .
ضخامت: ضخامت ماده ی معدنی در هر کار اکتشافی ،عبارت از فاصله ی عمودی بین سقف . کف است در مواردی که ماده ی معدنی در کار اکتشافی رخنمون داشته باشد به آسانی می توان ضخامت را در داخل آن اندازه گرفت .
محاسبه ی ذخیره در مراحل اکتشافی
مساحت : پس از این که توده ی ماده معدنی به قطعه های مختلف تقسیم شد باید سطح هر قسمت را با دقت به دست آورد .برای این کار تصویر افقی یا قائم ماده ی معدنی را با مقیاس مناسب روی کاغذ رسم کرد ،اگر قطعه شکل هندسی داشته باشد یا بتوان آن را به اشکال هندسی تقسیم کرد محاسبه ی سطح آن آسان است . دراین حالت سطح قطعه را به کمک قوائد هندسی پیدا کرده و با توجه به مقیاس نقشه ، سطح واقعی آن را حساب کرد .اگر تصویر روی نقشه شکل هندس منظمی نداشته باش که اغلب هم این چنین است دراین صورت بایستی سطح آن را به ترتیبی مثلا با استفاده از سطح سنج محاسبه کرد .
وزن مخصوص : وزن واحد حجم هرجسم به نام وزن مخصوص یا وزن حجمی آن خوانده می شود .وزن مخصوص ماده ی معدنی را می توان به کمک نمونه هایی که در قسمت های مختلف ازآن گرفته شده است محاسبه کرد .
عیار : در محاسبه ی ذخیره کانسارهای فلزی ، عیار یکی از مهم ترین ویژگی هاست و باید با دقت محاسبه شود .از آنجا که یکی از عوامل مهم تفکیک منطقه به قطعات مختلف عیار است و عیار ماده ی معدنی نیز در کارهای اکتشافی موجود در منطقه کمابیش مساوی ست . عیار متوسط هرقطعه را می توان از متوسط گیری ریاضی عیارکارهای موجود به دست آورد .
